Teamleden:
Leonoor Koning (assistente)
Jacqueline Heere (assistente)
Renate Tempelaars (mondhygiëniste)
Marleen de Wolf (mondhygiëniste)
Guus Goyarts (tandarts)
Geertje van den Aardweg (tandarts)
Na een tijd van wat onrustige voorbereiding deze keer (door onzekere eisen van de Nepalese regering) togen we weer voor de derde keer als “ stichting Handen voor Tanden” naar ons geliefde Nepal.
Onrustig, omdat we tot op de dag van vertrek niet wisten of onze vergunning zou gelden en of we verplicht zouden zijn een Nepelese tandarts mee te laten werken voor een week-salaris wat ongeveer gelijk is aan een jaarsalaris van een Nepelese leraar.
Zo probeert een nieuwe regering natuurlijk zoveel mogelijk te plukken van een groep buitenlanders, waarbij het geld hoogstwaarschijnlijk in hun eigen zakken terecht komt.
Enfin, we hebben er mee te maken en proberen ons zo soepel mogelijk op te stellen om toch ons doel te bereiken.
Door de jaren heen worden we steeds handiger hierin, merken we.
Donderdag 13 november stonden we dan als team 2014 op Schiphol. Met Renate als welkome nieuwkomer; eindelijk een tweede mondhygiëniste, naast Marleen.
Vrijdag 14 november stonden we aan de lopende band van het donkere vliegveld van Kathmandu onze bagage op te wachten. Deze keer moesten we veel medische bagage meenemen, omdat er het een en ander moest worden aangevuld.
Op zich een goed teken, want dat heeft er mee te maken dat we de vorig keer een paar sets extractie –tangen hebben weggeven aan healthworkers die we hebben getraind.
Gelukkig konden we per persoon maar liefst 30 kg meenemen, die we op tot de laatste gram hebben benut.
Na wat acclimatiseren in Kathmandu, deden we zaterdag een dental check en zo nodig behandeling bij het opvangtehuis van de Castricumse Lies Vinck. Altijd weer aandoenlijk om te zien hoe het daar allemaal is geregeld; alles even liefdevol en zo netjes mogelijk.
Zeker de mondhygiëne van de al wat oudere kinderen liet nogal de wensen over. En duidelijk is ook te zien dat er in de grote stad veel meer suiker wordt geconsumeerd dan in de bergen, helaas.
We zien de snoepkarretjes in Kathmandu voor de ingangen van de scholen staan. Voor een paar roepies dus snel al een paar gaatjes , maar dat besef is er op een bepaalde leeftijd nog niet.
Zondagochtend vroeg met Pam van de Engelse stichting “Help Rural Nepal” in de jeeps de bergen in. Lekker weg uit de smog en stof van Kathmandu, de frisse lucht tegemoet.
Onderweg even checken of de (tandarts-) stoelen wel op de bus lagen die ook die kant op ging en weer verder. Primatourtjes werken niet altijd, maar uiteindelijk komen we altijd aan.
Onze eerste werkplek, de eerste week, was; Kahare in het district Dhading, ten noord-westen van Kathmandu.
Het bleken 3 jongemannen te zijn die we gingen trainen, die al jaren ervaring hebben op hun medische post en 1 jonge vrouw, die net klaar was met haar opleiding mondhygiëne.
De eerste dag is altijd wat onwennig, een soort aftasten.
Zij zijn niet gewend om dingen snel te vragen en knikken op alles “ja”, door te schudden met hun hoofd. Maar dat Nepalese “ja” betekent vaak ook dat ze je niet willen teleurstellen.
Na ieder dagdeel gaat een healthworker weer naar een andere behandelaar, zodat hij op verschillende manieren benaderd wordt.
Ze leren zelf de juiste materialen uit te kiezen, te interpreteren wat ze zien in de mond (diagnoses), wat ze zelf vinden dat er wel of niet gedaan moet worden en uiteindelijk de handelingen zelf .
Dit bestaat voornamelijk uit het trekken van tanden en kiezen en het tandsteen verwijderen.
Na iedere dag een evaluatie en weer moe en voldaan een kort wandelingetje naar “Shital’s home”.
De healthworkers waren erg leergierig en kwamen steeds meer los, zodat we na een week verschillende instrumenten konden geven en bovendien een oude stoel konden doneren.
Voor zowel een patiënt als de behandelaar een stuk prettiger om i.p.v. een krakkemikkig plastic stoeltje zonder afsteuning een oude tandartsstoel te kunnen gebruiken.
Onze tweede week werkten we samen met de ons welbekende stichting “Veldwerk”, uit Heiloo. We sliepen bij een zeer vriendelijk echtpaar, in Arubas, district Dhading , dat ook voor ons kookte.
Marleen en ik boven de stal, buffel met geitjes (lekker warm), de rest in het pas aangebouwde bijgebouwtje.
We hebben op deze manier een mooi kijkje kunnen nemen in het agrarische landleven van de Nepalees, een unieke ervaring.
We trainden deze week de dames van de medische posten die Veldwerk heeft opgericht. Hier lag de nadruk iets meer op mondhygiëne en preventie, omdat ze op medisch gebied nog wel wat achter liepen op hun collega’s. Nu waren ze ook stukken jonger en dus ook onervarener.
Ook hadden we voor een dag een healthworker uitgenodigd die we de vorige keer getraind hebben; hij had nog wat vraagjes, die we al praktiserend konden oplossen.
Marleen en Renate hebben ook hier een grote “prevention day” gerealiseerd. Ze hebben veel teachers bij elkaar weten te halen voor een uitgebreide uitleg over gebitshygiëne; het hoe en zeker het waarom.
Na afloop deelden ze tandenborstels uit aan de teachers voor hun klassen, zodat ze klassikaal met de teacher iedere dag dat ze op school zijn en hebben gegeten, samen gaan poetsen. De tandenborstels blijven op school, alwaar ze in prachtige wandkleden aan de muur worden opgeborgen.
Zo proberen we ze de gewoonte aan te leren en krijgen ze meteen sterkere tanden.
Ook na afloop van deze week wederom een echte Nepalese ceremonie met praatjes van plaatselijke “belangrijke” mensen. Prachtige bloemenkransen en natuurlijk de bekende rode tikka’s op het voorhoofd, die bij sommigen van ons nog dagenlang tussen de haarwortels te zien waren.
Na het organiseren van opberging van de kisten met onze spullen, noteren van verbeter-punten en alvast weer oriënteren op een volgende keer, waren we opeens weer toerist.
D.w.z. dat er privé-tijd was voor andere dingen; variërend van een wandeling, een trekking tot stilte-yoga.
Zodat we er allemaal weer een prachtige ervaring erbij hebben gekregen .
Al met al zien we dat onze in wezen heel simpele benadering van eerst naar cursus, dan de training en het uiteindelijk geven van instrumentarium wel zijn vruchten afwerpt.
Dit is slechts “first aid dentistry”, maar onder hun omstandigheden heel dankbaar en nuttig.
Het schijnt dat bijvoorbeeld kinderen in groei achterblijven als ze veel kiespijn hebben.
Het stadium van vullingen, kronen, e.d. is nog bij lange na niet van toepassing, zeker niet als je bedenkt dat er nog nauwelijks elektriciteit is.
De prioriteiten liggen (helaas) nog elders; eerst brood op de plank, kinderen naar school….
Ook al zijn ze natuurlijk veel meer gewend pijn te hebben, vinden ook zij dit niet fijn en gunnen wij juist deze mensen die het al zo moeilijk hebben, een plek waar ze (gratis trouwens) heen kunnen gaan met hun kiespijn.
Dit alles was natuurlijk nooit mogelijk geweest zonder de giften van velen die ons in ons werk vertrouwen en steunen. Bij deze nogmaals heel veel dank hiervoor.
Ook namens het team en het stukje Nepalese bevolking in Dhading en de kindertjes van Lies Vinck,
namaste,
Geertje van de Aardweg